VS doen onderzoek naar mogelijke Wikileaks lekken wegens “verbinding met de vijand’



Een systeemanaliste van de Amerikaanse luchtmacht, die sympathie had getoond voor Wikileaks en Bradley Manning, is zelf het voorwerp geworden van een militair onderzoek om te bepalen of zij documenten had gelekt naar Wikileaks, aldus Glenn Greenwald in de Guardian. Dokumenten die werden verkregen op basis van de Freedom of Information Act laten zien dat de vrouw herhaaldelijk werd ondervraagd over haar steun aan en mogelijke kontakten met Wikileaks en Assange. Wikileaks werd door de ondervragers aangeduid als een “anti-Amerikaanse of anti-militaire groep”.
Het onderzoek werd uiteindelijk afgesloten zonder dat er bewijs was gevonden voor lekken. Maar interessant is het delikt dat werd onderzocht, “het onderhouden van verbindingen met de vijand”, strafbaar volgens artikel 104 militair strafrecht. Er kan de doodstraf op staan.
Greenwald stelt dat hiervoor twee verklaringen mogelijk zijn. De ene zou zijn dat het leger van de VS Wikileaks nu officieel aanduidt als “de vijand”. Dat zou niet de eerste keer zijn. In 2008 onthulde de New York Times al een dokument van het Pentagon, waarin te lezen was dat Wikileaks op de “lijst van vijanden die een bedreiging vormen voor de veiligheid van de Verenigde Staten” stond.
Maar volgens Greenwald is een tweede mogelijkheid waarschijnlijker, namelijk dat de VS onder Obama bij hun jacht op klokkenluiders nu de theorie zijn gaan aanhangen dat elk lek van geheime informatie het misdrijf op kan leveren van “hulp aan de vijand” of “verbinding onderhouden met de vijand.” Dat gegeven speelt ook in de zaak Manning die er eveneens op basis van artikel 104 onder meer van wordt beschuldigd “al-Qaida te hebben geholpen door het lekken van honderdduizenden militaire en regeringsdokumenten”. De implikaties hiervan zouden bijzonder verontrustend zijn, omdat ook persorganen zoals de New York Times in het verleden dit soort geheimen regelmatig hebben onthuld. De Times heeft bijvoorbeeld regelmatig informatie met de klassifikatie 'Top Geheim’ bekend gemaakt, terwijl via Wikileaks alleen dokumenten met een lagere geheimhoudingsgraad zouden zijn gelekt. De huidige Amerikaanse regering vervolgt ook klokkenluiders wegens spionage en dat veel fanatieker dan haar voorgangers

Procesbegin vastgesteld voor februari 2013

Tijdens een nieuwe reeks procedurele zittingen in de zaak Manning heeft de militaire rechter bepaald dat wat de Guardian noemde "waarschijnlijk het grootste klokkenluidersproces in de geschiedenis van de VS" zal plaatsvinden tussen 4 februari en 15 maart volgend jaar. Rond die tijd zal Manning bijna drie jaar in voorarrest zitten, veel langer dan de periode van 120 dagen die in het militaire recht normaal gesproken is toegestaan tussen de eerste beschuldiging en het begin van het proces.
De procedurezittingen draaiden voornamelijk rond een bestand van 1384 e-mails die werden gewisseld tussen militaire autoriteiten van de mariniersgevangenis Qantico (Virginia) in de tijd dat Manning daar werd gevangen gehouden. Justitie bestreed de relevantie van het grootste deel van de mails voor de verdediging. Uiteindelijk werden op het allerlaatste moment 600 mails aan de advokaten gegeven en zal de rechter de rest gaan beoordelen. De mails zijn van belang omdat ze gaan over de omstandigheden waaronder Manning is vastgehouden, die volgens de verdediging neerkomen op straf voorafgaand aan een veroordeling hetgeen niet is toegestaan.
Uit al vrijgegeven mails is gebleken dat de verscherpte behandeling van Manning als een verondersteld zelfmoordrisiko tot in detail werd bepaald door een mariniersgeneraal in het Pentagon, luitenant-generaal George Flynn, en niet plaatsvond vanwege aanbevelingen van gevangenispsychiaters of gedrag van Manning zelf.

De verdere agenda

17-18 oktober: vaststellen getuigenlijst voor versnelde procedure
29 oktober - 2 november: behandeling verzoek versnelde procedure, voorstellen voor getuigen inzake de onwettige bestraffing voorafgaand aan het proces
27 november - 2 december: behandeling verzoek verdediging inzake onwettige bestraffing voor het proces
10-14 december: getuigenverhoren voorafgaand aan het proces en bewijskwesties
14-18 januari: behandeling geheime informatie tijdens het proces
28-29 januari: laatste procedurele voorstellen voor het proces
30 januari: onderzoek van  de kandidaat-juryleden
4 februari - 15 maart: proces