Oorlog tegen ons allen


Bradley Manning heeft zich schuldig verklaard op negen van de tweeëntwintig aanklachten inzake het lekken van overheidsinformatie over de oorlogen in Irak en Afghanistan. Met het doorgeven van video’s en documenten aan WikiLeaks is hij het dus geweest die de wereld heeft ingelicht over systematische martelingen en andere oorlogsmisdaden door Amerikaanse soldaten, over geheime gevangenissen van de CIA, over door de VS als spionnen geronselde VN-medewerkers, over verhoorpraktijken in Guantánamo, over de bewerking door de VS van hun bondgenoten. Mannings schuldbekentenis op een deel van de aanklachten kwam nog vóór het begin van zijn eigenlijke proces, omdat de militaire rechter in het vooronderzoek botweg heeft bepaald, dat zijn motieven tijdens de rechtszaak niet aan de orde mogen komen. De rechter wil alleen vastgesteld zien of en waaraan hij schuldig is. Zo zag Manning zich gedwongen nu al met zijn verhaal te komen. In een gedetailleerde verklaring tijdens een procedurezitting heeft hij zich een oprechte klokkenluider betoond, die het als zijn plicht zag zijn medeburgers in te lichten over ontspoorde militaire en politieke praktijken van de Amerikaanse overheid. Voor deze onthullingen zal Manning vele jaren, zo niet levenslang, moeten boeten. Hij zegt te hebben geweten dat hij zijn vrijheid op het spel zette, maar meende het belang van de samenleving te dienen, niet te schaden.
Politiek commentator Chris Hedges van Truthdig.com schreef daags na de zitting, dat Manning niet de enige zal zijn die moet boeten. De oorlog tegen hem, stelt hij, is in feite een oorlog tegen ons allemaal. Dit lijkt een overdreven inschatting, maar Hedges heeft wel degelijk een punt. Manning zit al bijna drie jaar in militair voorarrest, waarvan de eerste negen maanden in isolatiefolter. Die door Amnesty vastgestelde mishandeling was op zich al een demonstratie van het rabiate gehalte van zijn vervolging. Tijdens het vooronderzoek werden documenten waar de aanklagers mee kwamen niet aan de verdediging ter beschikking gesteld, transcripties van verklaringen niet overhandigd. Gevoegd bij de absurde bepaling, dat Mannings motieven tijdens de rechtszaak niet aan bod mogen komen, doemt onmiskenbaar het beeld van een zwaar gemanipuleerd politiek proces op. Kern daarvan vormt de venijnige aanklacht ‘hulp aan de vijand’. Hoewel de aanklagers hebben aangekondigd levenslang te eisen, houdt de krijgsraad de vrijheid de doodstraf op te leggen. Een zeer verontrustend idee, juist gezien het wegkijken van de vooraanstaande media in de VS. Die hebben met de publicaties in het kielzog van WikiLeaks goede zaken gedaan, maar lopen laf weg nu de onthuller wordt aangepakt. Zo bieden zij de staat de kans het grondrecht in een democratie om de overheid te kritiseren met voeten te treden. Met het verzuim om hun feitelijke bron te beschermen laten de media ook zichzelf muilkorven. Daarmee geven zij de Amerikaanse regering vrij spel, terwijl de veroordeling van Manning nieuwe klokkenluiders zal weerhouden op te staan. Zo bezien is dit inderdaad een oorlog tegen ons allen.

Boudewijn Chorus